การฝึกยิงธนูด้วย “ใจ”
ก่อนอื่นก็ต้องมาคุยกันก่อนว่า.. “กาย” คืออะไร และใจคืออะไร จะได้ไปต่อกันถูก
ผู้เขียนก็ขอขยายความเพียงสั้น ๆ ต่อจากที่เกริ่นไว้ในบทนำแล้ว ที่ว่า กาย ร่างกาย กายภาค ฯลฯ หรือจะเรียกว่า อะไรก็แล้วแต่เถอะ.. แต่ไม่เอาตามอย่างฝรั่งนะ ( วันนี้ฝรั่งไม่มา )
สมเด็จพระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงค้นพบความจริงอันประเสริฐโดยพระองค์เอง ทรงโปรดเมตตาหมู่เวไนยสัตว์ ตรัสสอนไว้ตั้งแต่สองพันหกร้อยกว่าปีก่อนแล้วว่า “กาย” นี้ประกอบไปด้วย ส่วนประกอบ 5 อย่าง คือ
- ร่าง คือเนื้อ เลือด หนัง กล้ามเนื้อ เป็นต้น
- ความรู้สึกว่า ทุกข์ สุข และไม่ทุกข์ไม่สุข
- ความจำ
- ความคิด
- การรับรู้ เช่น หนาว ร้อน เป็นต้น
ส่วนประกอบทั้ง 5 อย่างนี้เป็นเครื่องผูก จองจำเราไว้ในวังวนแห่งการเวียนว่ายตายเกิดที่ไม่จบไม่สิ้น.. ว่ากันสั้น ๆ เท่านั้นวันนี้
“ใจ” คืออะไร.. ใจก็คือตัวเราที่แท้จริงนั่นแหละ หรือจะเรียกว่า “จิต” ก็ได้ จิตก็คือเรา เราก็คือจิตที่สถิตอยู่ในร่างกายนี้ชั่วครั้งชั่วคราว.. เมื่อร่างกายตาย คือหยุดทำงาน จิตหรือว่าใจ ไม่ได้ตายไปนะ..ไม่ได้สลายไปด้วย จะเรียกจิตว่าใจ เรียกใจว่าจิตยังไงก็เหมือนกัน.. นี่ว่ากันแบบง่าย ๆ สั้น ๆ
การฝึกหัดสังเกต คือการฝึกยิงธนู
การสังเกต กาย คือการรับรู้ลมหายใจเข้า หายใจออก การเคลื่อนไหวการจัดระเบียบร่างกาย การยืน การจัดวางตำแหน่งเท้า เป็นต้น เมื่อมีความชำนาญมากขึ้นแล้ว ให้ฝึกสังเกตสภาพแวดล้อม เช่น ทิศทางลม และแสงแดด ด้วย การสังเกตกาย ก็ต้องใช้ ใจ นั่นแหละสังเกตกาย
ที่นี้จะใช้ใจ.. จะใช้ยังไงล่ะทีนี้.. พระท่านสอนให้เริ่มต้นที่ ลม ก่อนเพราะง่ายที่สุด คือฝึกสังเกต ลมหายใจ ว่ามันกำลัง เข้า หรือ ออก อยู่เอาแค่นั้นก่อน ง่าย ๆ ไม่ยาก.. คนตายเท่านั้นที่ไม่รู้จักหายใจ ต่อจากนั้นก็ให้ฝึกสังเกตการเคลื่อนไหวของมือ แขน เป็นต้น
ที่นี้ต่อมาเป็นการสังเกตใจ.. ทำอย่างไรล่ะ.. ก็คือการฝึกสังเกตใจให้เห็นใจ คืออารมณ์ ว่ากำลังโลภ กำลังโกรธ หรือว่ากำลังหลง นี่แหละ.. พระท่านสอนไว้ว่า โลภ กับ โกรธ นี่จะเห็นได้ชัดก่อน หลง เมื่อ โลภ กับ โกรธ เบาบางลงแล้ว จะเริ่มหายหลงได้ หลงนี่เป็นอย่างไร หลง นี่ไม่ใช่ หลง ๆ ลืม อย่างเดียว แต่เป็นหลงว่า นี่เราเก่ง เราดี เรารวย เราหล่อ เราสวย หลงว่าเรา หรือของ ๆ เราจะยืนยงคงตัวไปตลอดกาลนั่นแหละ
เมื่อสังเกตเห็นรับรู้ใจได้แล้ว ก็จะได้ควบคุมมันได้ง่าย.. จะทำให้ท่านยิงธนูได้ดี มีความแม่นยำ ยกตัวอย่างเช่น ถ้าท่านกำลังเข้าแข่งขันรอบสำคัญมีการดวลเป็นต้น ถ้าท่านอยากเอาชนะ นั่นคือเกิดความโลภขึ้นภายในใจ ถ้าท่านรับรู้มันทันด้วยการสังเกตใจของท่านได้ ก็จะควบคุมมันได้ ไม่ตื่นเต้นหรือว่าประหม่าจนเกินไป.. ผู้เขียนเคยเป็นกระทั่งมือไม้สั่นหมดแรงยิงไปดื้อ ๆ เลยก็มี หรือในบางครั้งที่กำลังแข่งขันกันอยู่ กองเชียร์ส่งเสียงดัง บางทีก็แซวเล่นกันสารพัดเป็นที่สนุกสนาน แต่ว่าตัวท่านกำลังอยู่ในช่องยิง กำลังจะทำการยิง รู้สึกรำคาญ เกิดหงุดหงิดขึ้นมา พาลจะเห็นเป้าเป็นกองเชียร์ เห็นกองเชียร์เป็นเป้าขึ้นมาก็คงจะยุ่ง.. นั่นแหละคือ ความโกรธ ถ้าท่านฝึกใจให้รู้เท่าทันมัน ท่านจะเอาชนะมันได้ ท่านจะยิงธนูได้ดี
เมื่อท่านเริ่มฝึกหัดการสังเกตได้แล้ว นั่นคือท่านได้ฝึกยิงธนู
และพร้อมกันนั้น ก็ย่อมได้.. ฝึกใจ
จบ EP.2 ติดตามตอนต่อไป EP.3 คลิกที่นี่
KBT
11 ก.ค. 2562